تکنولوژی های قفسه بندی انبار
تکنولوژی راهرو باز (Wide Aisle)
تکنولوژی راهروباز، نوعی تکنولوژی قفسه بندی است که براي انبارش اقلام سنگين و حجيم مورداستفاده قرار ميگيرد. اقلام روي پالت هاي مسطح قرار مي گيرند و توسط ليفتراك جابجا مي شوند. قفسه بندی راهرو باز، متناسب با ارتفاع سالن و وزن اقلام، تا چند طبقه قابل اجرا است و با توجه به ابعاد بار، تغيير فاصله طبقات نيز عملی است (ابعاد سلول ها). در اين سيستم، براساس نوع تجهيز حمل مورد استفاده، عرض راهرو ها از حدود 2/5 متر تا بیش از 4/5 متر، مي تواند متغير باشد.
مشخصات فنی قفسه بندی راهرو باز
⦁ قابلیت استفاده در انبارهای محصول، مواد اولیه و مواد نیم ساخته را دارا می باشد.
⦁ بارگذاری و تخلیه براساس سفارش
⦁ عرض راهروهای ما بین قفسه ها، با توجه به نوع تجهیز حمل و مشخصات ابعادی آن صورت می گیرد.
⦁ قابلیت چیدمان بصورت تک پالت ، دو پالت و یا سه پالت در کنار هم را دارا می باشد.
⦁ استفاده صحیح از فضاها، نسبت به سطح انبار.
⦁ قفسه بندی راهرو باز، از فریم های پیچ و مهره ای و بازوهای افقی با قابلیت اتصال کلیپی به ستونها، تشکیل شده.
⦁ فریم های این نوع قفسه بندی متشکل از ستونهای رول فرمی و بادبندهای مورب است كه با طولهای مختلف تولید و اجرا میگردند .
⦁ محاسبات تحمل وزن، بر اساس بار یکنواخت و گسترده و با توجه به تعداد پالت های مخصوص بار در هر طبقه تعریف می گردد و نوع ستونها نیز برمبنای مجموع بار هر دهانه و فاصله طبقات از یکدیگر و فاصله اولین طبقه از سطح زمین تعیین میشود.
⦁ چیدمان و طراحی این نوع قفسه، بر مبنای ابعاد و وزن بار با پالت، تحمل طبقات و نوع تجهیز حمل، بصورت تک ردیف یا دوبل انجام مي گيرد.
تکنولوژی راهرو باريك (Narrow Aisle)
اين سيستم در واقع يك كاربري ديگر از راهروباز مي باشد كه ظرفيت انبارش بيشتری را در ازاء فضاي كوچكتر، فراهم مي سازد، بدين صورت كه از طريق كاهش عرض راهرو های مابین قفسه ها و استفاده از تجهیزات حمل راهروباریک (VNA), در فضاي اختصاص يافته به راهروها، صرفه جويي نموده و درنتيجه به فضاي قابل انبارش افزوده خواهد شد.ضمنا استفاده از ماشین راهروباریک در مقايسه با سایر تجهیزات تا 40% موجب صرفه جويي در عرض راهرو مي شود. سيستم راهرو باريك، متناسب با ارتفاع سالن و وزن بار، تا چندین طبقه قابل اجراست و يك راه حل مناسب براي مشكل كمبود سطح زیربنا از طریق بکارگیری حداکثری سطح و ارتفاع محسوب مي گردد.
مشخصات قفسه بندی راهرو باريك
⦁ قابلیت نصب ريل راهنما جهت كنترل حرکت تجهيز حمل و جلوگیری از برخورد با قفسه ها.
⦁ دارا بودن قابلیت بارگذاری های متنوع.
⦁ دسترسي كامل به تمام قفسه ها و كالاهاي موجود.
⦁ قابلیت تردد در راهروئي با عرض 1/7 الی 2/1 متر.
⦁ امکان بارگذاری و تخلیه براساس سفارش به واسطه امکان دسترسی به هریک از سلول های انبار.
⦁ استفاده بهینه از ارتفاع انبار (تا 17 متر).
تکنولوژی خودراهرو (Drive-in)
تکنولوژی خودراهرو، متشکل از كانالهايي است كه قابليت نگهداري پالت را داشته و علاوه بر آن، داراي امكان تردد برخی تجهیزات حمل، در كانالهاي مذكور نيز باشد. ويژگي اصلي اين سيستم كه آن را از برخي سيستمهاي نگهداري متمايز ميسازد، حذف کلیه راهروهاي اضافي انبار است كه اين امر موجب افزايش نسبت بار نگهداري شده به سطح ميشود. در اين تکنولوژی، آخرين بار گذاشته شده، اولين بار قابل برداشت است، لذا نظام اولین خروجی از آخرين ورودی (Lifo) براي اين نوع قفسه بندي قابل اجراست، چون بعد از پر شدن هر راهرو، دسترسي به اولين پالت هاي قرارداده شده، امكان پذير نيست. ضمناً قفسه ها فاقد كفی بوده و پالت ها بر روي لبه هايي كه روي پايه هاي اصلي نصب شده اند قرار می گیرند.
ازجمله مزاياي اين نوع قفسه، بيشترين استفاده از فضاي انبار و حذف راهرو های ما بین قفسه ها می باشد. از عمده معايب اين سيستم نیز احتمال برخورد تجهیز حمل به پايه ها, در هنگام ورود و خروج به راهروها و دشواری تحقق نظام FIFO است البته در مواردی قفسه های مذکور در مکانی از سالن انبار مستقر می گردند که امکان دسترسی به پالت های بارگذاری شده از دو سمت کانال ها فراهم گردد که این روش در تسهیل دسترسی به پالت ها و تحقق نظام اولین خروجی از اولین ورودی تاثیر مثبت دارد.
البته حداکثر کارائی قفسه بندی درایواین در ترکیب آن با سایر تکنولوژی ها از جمله تکنولوژی شاتل (Shuttle) فراهم می گردد که در قسمت معرفی انبارهای اتوماتیک به معرفی تکنولوژی مذکور پرداخته شده است.
تکنولوژی قفسه بندي متحرك (Mobile Rack)
يكي از جديدترين و مكانيزه ترين سيستم هاي انبارش كالا، سيستم قفسه بندي متحرك ميباشد. اين تکنولوژی، راه حل مناسبي براي صرفه جويي در فضا و افزايش ظرفيت، در سيستم هاي قفسه بندي با ویژگی دسترسی به تک تک سلول های قفسه است، همچنين نقش مؤثري در بهينه سازي فضاي مورد نياز، برقراري نظم و ايجاد امنيت انبار، ايفا مينمايد. در سيستم قفسه بندي ثابت، براي دسترسي به هر رديف از قفسه ها، وجود يك راهرو، ضروري ميباشد و درنتيجه درصد زيادي از فضاي انبار به راهروهاي بين قفسه ها اختصاص می یابد. قفسه بندي متحرك، از طريق برقراري امكان حركت و جابجايي عرضي قفسه ها، اين مشكل را برطرف نموده و براي دسترسي به چندين رديف قفسه، تنها به يك راهرو نياز دارد، زيرا توسط سيستم محرك برقي، امكان ايجاد راهرو در بين رديف هاي قفسه فراهم گرديده و در نتيجه صرفه جويي قابل توجهي نیز در فضا بوجود می آورد. در این تكنولوژي، مجموعه ساختار قفسه ها بر روی شاسی متحرکی نصب میشود كه بدین ترتیب امكان جابجائي عرضي و همزمان چندين رديف قفسه، بمنظور باز شدن يك دهانه و درنتيجه دسترسي به سلولهاي داخل آن راهرو، باهدف بارگذاری و باربرداری، بسهولت فراهم می گردد. ايجاد يك راهرو به منظور رسيدن به یک قفسه يا سلولی معین آن، طی مدت حدوداً 30 ثانيه، انجام مي گيرد. ضمناً با استفاده از قفسه بندی متحرك، 50% در زمین موجود، صرفه جويي شده و يا معادل 100% به ظرفیت قفسه بندی در همان زمین افزوده ميگردد. در ادامه براي آشنايي بيشتر، به بررسي مشخصات فني سيستمهاي قفسه بندی متحرك انبار ميپردازيم.
مشخصات سيستم حركتي قفسه بندی متحرك
⦁ ﺣﺮﮐﺖ ﻫﺮ ﯾﻮﻧﯿﺖ قفسه ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺴﺘﻘﻞ، ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻋﺪد ﻣﻮﺗﻮر ﮔﯿﺮﺑﮑﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ، اﻧﺠﺎم ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد.
⦁ ﺣﺮﮐﺖ ﯾﻮﻧﯿﺖ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﭘﺮاﺗﻮر، ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻓﺸﺮدن ﯾﮏ ﮐﻠﯿﺪ روی همان یونیت یا ریموت یا توسط نرم افزار موبایل، صورت میگیرد.
⦁ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻫﺮ ﯾﻮﻧﯿﺖ ﺗﻮﺳﻂ PLC یا AVR (در سیستم های بروز تر) اﻧﺠﺎم ميشود ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دﯾﮕﺮ ﺗﺠﻬﯿﺰات اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ، در داﺧﻞ ﺑﺎﮐﺲ ﻓﺮﻣﺎن جایگذاری ﻣﯽﮔﺮدد.
⦁ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﮑﺎن ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ و ﺑﺮﺧﻮرد ﯾﻮﻧﯿﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ، از ﺣﺴﮕﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻨﺞ اﺳﺘﻔﺎده شده و ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن ﯾﻮﻧﯿﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ، مجدداً ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ آراﻣﯽ ﻣﺘﻮﻗﻒ ميشوند.
⦁ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺧﺮوج ﯾﻮﻧﯿﺖﻫﺎي اﺑﺘﺪاﺋﯽ و اﻧﺘﻬﺎﺋﯽ از رﯾﻞ اﺻﻠﯽ و ﻋﺪم اﯾﺠﺎد ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ زاﺋﺪه در ﮐﻒ، از ﺣﺴﮕﺮﻫﺎي اﻟﻘﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده می شود.
تکنولوژی قفسه بندی خودجريان (Flow Rack)
این تكنولوژي از تركيب نقاله غلطكي با سیستم قفسه بندی شیبدار تشکیل شده است و امکان حذف کلیه راهروهای مابین قفسه ها را دارا میباشد. در سيستم خودجريان، بار به کمک نیروی ثقل، از دهانه ورودی، دريافت و به سمت دهانه خروجی حرکت ميكند و در انتهاي مسير نيز توسط سیستم ترمز، متوقف و در نوبت برداشت قرار میگیرد. لذا اين تكنولوژي، در انبارهائي با نظام FIFO کاربرد دارد. با استفاده از این سیستم، ضمن حداکثر استفاده از سطح و فضای انبار، در بهره گیری از نیروی انسانی، انرژي و وسایل حمل و نقل، صرفه جویی قابل توجهی، بروز مینماید.
در نوع دیگری از سيستم خودجريان كه اصطلاحاً سيستم فشاري نيز گفته ميشود، عمليات بارگذاري و باربرداري، از يك سمت انجام می گردد و هنگام بارگذاری هر پالت جديد، پالتهاي قبلي به صورت فشاري، به سمت انتهاي راهرو حول داده میشوند، لذا در اين سيستم, نظام اولین خروجی از آخرين ورودی، برقرار خواهد بود.
تکنولوژی خودجریان از تعداد زيادي غلطك هرزگرد و غلطك کاهنده سرعت تشكيل شده كه بصورت يك نقاله شيبدار و به كمك نيروي ثقل، پالتها را از دهانه ورودي دريافت و بسمت دهانه خروجي (در سمت مقابل) و در صف برداشت، هدايت ميكند.
تکنولوژی قفسه بندی خودسوله (Self Rack)
قفسه هاي خودسوله به عنوان یک ساختار سازه ای، توان تحمل بارهای ناشي از انباشت كالا در سلول ها، بار سقف و دیوارهاي كاذب سالن را دارا می باشند بطوریکه ايجاد سالن انبار، از طريق احداث سوله و هزينه هاي مربوطه می گردند. عموماً در ساخت اين نوع قفسه ها، بمنظور مقابله با نيروهاي وارده ناشي از انواع بارهاي ثقلي يا جانبي، از فولادهائي با گريد ST33 الی ST37 استفاده مي شود كه ضمن حفظ خواص متالوژيكي، توسط ماشين آلات پروفيل سازي و تحت عمليات نورد سرد (Cold Roll Forming)، توليد مي گردند.
ويژگي تکنولوژی خودسوله
⦁ امكان طراحي قفسه، با هدف تحمل بار بيش از 3000 كيلوگرم در هر سلول
⦁ طراحی برای مقابله با بارهایی نظیر باد و زلزله، بعنوان یک ساختار سازه اي مستحكم
⦁ قابلیت ایجاد سازه های عظیم از قفسه های به هم تنیده و با ارتفاع زیاد (بیش از 40 متر)
⦁ کاهش چشمگیر سرمایه گذاری در زمین و ساختمان
⦁ افزایش ظرفیت نگهداری و انبارش به واسطه بکارگیری موثر ارتفاع
⦁ حذف هزینه های ساخت سوله و ابنيه مربوطه
تکنولوژی قفسه بازوئی (Cantilever-rack)
قفسه هاي بازوئی، راهکاری جهت نگهداری اقلامی همچون لوله یا انواع صفحات از جمله ورق های فلزی می باشد که امکان چیدمان تفکیک شده کالاهای مذکور را فراهم نموده و به دلیل ایجاد چندین سطح انبارش، سبب افزایش ظرفیت نگهداری تفکیک شده اقلام مذکور می باشد.
تکنولوژی قفسه خودجریان کارتنی (Carton Flow Rack)
قفسه هاي خودجریان کارتنی، گونه تغییر شکل یافته قفسه های خودجریان (خودجریان پالتی) هستند که بطور خاص برای جمع آوری و جورچینی سفارشات، در انبارها و شرکت های پخش توسعه یافته اند. در این نوع قفسه، کارتن SKUهای مشابه در امتداد هم و کارتن SKUهای متفاوت، به موازات هم در طبقات قرار می گیرند و به این ترتیب عملیات شارژ کارتن ها از سمت پشت و برداشت کالا نیز از سمت جلوی قفسه انجام می گردد. لازم به ذکر است جهت تسهیل تامین کالای مورد استفاده در هر پکیج از قفسه خودجریان کارتنی، امکان برپائی قفسه Pallet Drive در بخش فوقانی هر پکیج از قفسه مذکور وجود دارد.
یکی از ویژگی های مهم این نوع قفسه امکان بکارگیری آن در دپارتمان آماده سازی سفارش تحت تکنولوژی Pick-to-Light و یا Hand-Held Terminal و همچنین عملکرد متصل با تکنولوژی 3D Shuttle است.
